TikTok, het ‘vrije’ speelveld voor pedofielen
Het lijkt zo leuk voor veel mensen, en vooral voor tieners, het platform TikTok. Je hebt de mogelijkheid om een account aan te maken en je zelfgemaakte video’s te bewerken en te delen. Als die video’s succesvol zijn en je een groot aantal volgers krijgt, kun je, zoals ze het noemen, ‘viral’ gaan. Wanneer dat gebeurt, word je meestal een bekende influencer en daar kun je dan weer je geld mee verdienen. Een droombaan voor veel tieners vandaag de dag. Je kunt eenvoudig en snel geld verdienen door content op sociale media te creëren. In de digitale wereld waar we nu in leven, is TikTok razend populair. Evenals verschillende andere sociale media. Niet alleen bij volwassenen, maar vooral bij tieners en jongeren. Zij delen massaal hun gemaakte content en filmpjes.
Dit gegeven zorgde ervoor dat de Nederlandse overheid een gevaar in deze ontwikkeling begon te zien. Vooral omdat sociale media de mentale gezondheid van jongeren beïnvloeden. Het urenlang scrollen op je telefoon en het slechte slaapritme zijn onderwerpen die ter sprake kwamen toen de Tweede Kamer de motie aannam. De minimumleeftijd voor het gebruik van sociale media is daarom verhoogd naar 15 jaar. Dit is geen gek fenomeen, aangezien veel landen de minimumleeftijd op 16 jaar of ouder hebben staan. Onder deze minimumleeftijd heb je nu toestemming nodig van je ouders om gebruik te maken van een platform als TikTok. Echter, het ontbreken van slaap en het urenlang scrollen op sociale media lijken niet de enige bedreigingen voor tieners op het gebied van sociale media te zijn.
“Er wordt zelfs geld geboden”
De dansende filmpjes van uw kind worden namelijk niet alleen bekeken door familie en vrienden. TikTok blijkt een waar paradijs te zijn voor kinderlokkers en pedofielen.“Mijn dochter is 15 jaar oud en zit veel op TikTok en krijgt regelmatig van volwassen mannen berichten gestuurd”, vertelt Katja. “Teksten als: ‘He geilerd’ en emoties met hartjesogen zijn aan de orde van de dag. Ook worden haar grote bedragen aangeboden, waarbij er volgens iets terug wordt verwacht. Veel tieners beschikken niet over geld en deze mannen gebruiken deze verzoeken als machtsmiddel. Veel van de mannen die haar benaderen, zijn veertig plus. Er zitten zelfs mannen bij die de zeventig al gepasseerd zijn. Maar het is niet alleen TikTok; ook op een andere app, kreeg mijn dochter gewoon een oude man te zien die zichzelf aan het masturberen was. Hij wist dat ze minderjarig was, maar dat maakte hem niets uit. Gelukkig is mijn dochter transparant over de berichten, maar ik kan me ook goed voorstellen dat in deze generatie veel tieners dat niet zijn. Wat voor zieke dingen kunnen er dan wel niet allemaal gebeuren? We leven in een zieke wereld.”
Een uitzondering is de dochter van Katja helaas niet. Er zijn veel meer tieners die te maken hebben met pedofielen, die via TikTok hun slag proberen te slaan. Jordy (13 jaar): “Ik krijg berichten van zowel oude mannen als oude vrouwen. Ze sturen me dat ze me knap vinden en af willen spreken. Ik vind dat zo raar en vies, ik ga dat echt niet doen.” Ook Nya (16 jaar) wordt regelmatig lastiggevallen door vooral oude mannen die haar seksueel benaderen. “Ik vind het te vies voor woorden, het had mijn opa kunnen zijn. Ik zeg dan ook vaak dat ik nog maar 16 jaar oud ben, en krijg dan de opmerking terug dat leeftijd niets uitmaakt.”
Maar niet alleen op TikTok en andere socials worden tieners benaderd; zelfs de nog jongere doelgroep lijkt een mikpunt te worden. Op Roblox, waar een nog jongere doelgroep huizen bouwt met gemaakte poppetjes, zijn er kinderen die geconfronteerd worden met teksten die aanstootgevend zijn.
Gevaar
Het YouTube-kanaal Vrije Vogels maakte al een onderwerp over dit fenomeen. Aan de hand van een rode knop die de tijd bijhield, deden ze een onderzoek naar hoe snel je als kind benaderd wordt op een chatsite voor kinderen door een volwassen man die met jou wil afspreken. De presentator Sven deed zich voor als een tienermeisje van 15 jaar oud. Na 1 minuut werd hij al aangesproken door meerdere mannen op leeftijd. En na 16 minuten had hij al de hoofdprijs. Hij maakte een afspraak met een volwassen man die via berichten, de dagen voor de afspraak, al seksuele uitspraken en verwensingen deed. Sven confronteerde de man met zijn strafbare feiten. Tot verbazing vertelde de man vervolgens zelf ook vader te zijn. Wat vrije vogels hier aankaarten is een groot probleem. En misschien wel groter dan gedacht wordt. (Katja): “Het is fijn dat de overheid de leeftijdsgrens opschroeft voor social media, maar je hebt nooit de volledige controle. Mensen hebben altijd een oordeel dat je als ouders faalt, maar hiermee wordt het probleem omgekeerd. De pedofielen zouden helemaal geen kans moeten krijgen om kinderen überhaupt te benaderen. Als ouders ben je niet elke minuut van de dag bij je kind. Iedereen moet tegenwoordig werken om rond te komen. Je kunt altijd de telefoon van je kind controleren, maar volledig waterdicht is het niet. Er zou eigenlijk een systeem moeten komen waarbij elke gebruiker zijn legitimatie moet gebruiken om een account aan te maken. Op het moment dat er dan een bericht wordt gestuurd naar een kind door volwassenen, zou er eigenlijk automatisch een notificatie gestuurd moeten worden naar de ouders, die eerst het bericht moeten goedkeuren. Op deze manier heb je ook minder last van fake accounts, en het is veiliger voor je kind.”
Slachtoffers
De cijfers liegen er ook niet om. Uit een onderzoek van Fonds Slachtofferhulp blijkt dat 1 op de 2 jongeren tussen de 12 en 25 jaar weleens te maken heeft gehad met online seksueel misbruik of intimidatie. Zo’n 700.000 tot 800.000 jongeren hadden er afgelopen jaar mee te maken, waaronder ook minderjarige slachtoffers. Bovendien hebben veel tieners ook te maken met psychische problemen. Volgens het Nederlands Jeugdinstituut ondervindt 13% van de jongeren van 10 tot 18 jaar wereldwijd geestelijke problemen. In Nederland heeft meer dan de helft van de jongvolwassenen tussen de 16 en 25 jaar psychische problemen. Dit is te wijten aan verschillende factoren, waar sociale media er een van is.
Dat maakt juist deze doelgroep extra kwetsbaar en vatbaar voor volwassenen met een dubbele agenda.
De maatregelen van de overheid met betrekking tot de leeftijdsbeperking bij het gebruik van social media zijn een goed begin. Maar zorgen deze maatregelen ook voor veiligheid en beschermen ze tegen pedofielen die graag een platform als TikTok gebruiken om onze minderjarige kinderen ongegeneerd te benaderen?
Geschreven door: Crimeschrijfster
Namen in dit stuk zijn gefingeerd i.v.m. privacy.